Mielnica – symbol przemian kulturowych

Fundacja „Mielnica” – Organizacja Pożytku Publicznego, wielce zasłużona dla wszechstronnych działań na rzecz osób niepełnosprawnych, obchodzi jubileusz 30-lecia swojej działalności. Mielnica to także symbol przemian kulturowych nie tylko w regionie konińskim.

Taka rocznica to znakomita okazja do podsumowań, refleksji oraz podziękowań dla wszystkich osób, które fundację zakładały, a potem ją rozwijały i dla jeszcze szerszego grona pracowników, wolontariuszy, którzy codzienną pracą wcielali w życie założenia programowe Fundacji. Ze strony Fundacji popłynęły też podziękowania dla sponsorów, samorządów Konina i powiatu konińskiego oraz dla instytucji państwowych, które ją wspierały przez lata.

Fundacja przyjęła swoja nazwę od Mielnicy, małej wsi położonej nad Gopłem, na pograniczu Wielkopolski i Kujaw, gdzie wszystko się zaczęło w 1981 r. Wszystko, czyli pierwsze próby (jeszcze w ramach Towarzystwa Walki z Kalectwem), aktywnej rehabilitacji dzieci i młodzieży poprzez sport, wypoczynek, zabawę, zajęcia kulturalne; także próby wyciągnięcia z domów, chociaż na kilka tygodni, dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, dania trochę oddechu im i ich rodzicom i opiekunom. Nazwa Mielnica stała się wkrótce symbolem szerokiej, również społecznej, rehabilitacji, przełamywania barier pomiędzy niepełnosprawnymi i pełnosprawnymi ludźmi.

Za pomysłem, wtedy uznawanym za szalony, organizowania tych obozów rehabilitacyjnych, stał Piotr Janaszek – lekarz ortopeda, pionier kompleksowej rehabilitacji w regionie konińskim, późniejszy współzałożyciel Fundacji „Mielnica” (zginął tragicznie w wypadku samochodowym w 1998 roku). Dlatego też, aby przypomnieć tę Postać, pierwszym punktem bogatego programu uroczystości jubileuszowych Fundacji „Mielnica”, które odbyły się 5 września br. w Konińskim Domu Kultury, był pokaz szkicu do filmu pt. „Doktor Piotr”, produkowanego i realizowanego przez Zdzisława Siwika, autora filmów dokumentalnych, w tym filmu „Spotkanie”, który powstał… w Mielnicy w 2003 roku.

W tym krótkim szkicu zawarty jest nie tylko nostalgiczny, ciepły portret „Doktora Mielnica”, jak często nazywali Piotra Janaszka uczestnicy obozów rehabilitacyjnych na Gopłem, który tworzą wypowiedzi osób współpracujących z Nim w latach osiemdziesiątych. Poprzez wykorzystanie bogatych źródeł, archiwalnych materiałów filmowych, na chwilę ożył „duch epoki”, epoki początków nowatorskiego podejścia do rehabilitacji w Koninie. Na taśmach z Mielnicy zapisał się też wakacyjny uśmiech i radość młodych niepełnosprawnych ludzi, ale też ich upór i zaangażowanie w trudne ćwiczenia i pracę, żeby udowodnić otoczeniu, że mogą być samodzielni. Nawet tylko we fragmentach powstającego filmu widać wyraźnie, że w ciągu 30. lat działalności Fundacja „Mielnica” była wierna założeniom programowym Piotra Janaszka.

Warto też podkreślić, że w latach transformacji, w okresie kształtowania się systemowych i prawnych ram stosunku państwa i społeczeństwa do osób niepełnosprawnych Fundacja „Mielnica”, jako organizacja pozarządowa, musiała dopiero przecierać szlaki dla tego rodzaju działalności. Za to na pewno należą się słowa uznania wszystkim byłym i obecnym ludziom „Mielnicy”.

Miałem okazję przyglądać się i uczestniczyć w działaniach Fundacji. To dlatego chciałem pogratulować m.in. Ani Gruchalskiej i Andrzejowi Sypniewskiemu z byłego Wojewódzkiego Domu Kultury, z którymi wiele lat temu uczestniczyłem w zajęciach „rehabilitacji przez sztukę”, że nadal, jako pracownicy Fundacji „Mielnica”, ciągle z pasją i oddaniem kontynuują twórczą pracę z osobami niepełnosprawnymi.

Andrzej Moś

Zdjęcia: Zdzisław Siwik