KARIATYDY 2023 czyli kultura ma sens

Mirosław Pacześny, Dorota Pasek, Paweł Szczepankiewicz, Lidia Dobersztyn, Szantal Strzelińska i Jan Sznajder zostali laureatami tegorocznej, 23. edycji Konkursu o statuetkę Kariatydy, organizowanego przez Centrum Kultury i Sztuki w Koninie.

Celem Konkursu, obejmującego swym zasięgiem subregion koniński (Konin oraz powiaty: koniński, kolski, słupecki, turkowski), jest uhonorowanie wyróżniających się animatorów kultury oraz osób tworzących i wspierających kulturę, którzy swoją działalnością przyczynili się do rozwoju kultury w regionie. W tym roku do kapituły konkursu wpłynęło 16 zgłoszeń. Kapituła, w której skład wchodzą: Justyna Kałużyńska-Markocka, Witold Nowak, Krzysztof Pydyński, Lucyna Lenard-Woźniak, Ewelina Rapeła, Katarzyna Rybicka, Damian Kruczkowski, Anna Pilarska, Justyna Szczap, Monika Marciniak, Anna Szwacińska, Marcin Szafrański, Dorota Szkudlarek, Bartosz Stachowiak, Elżbieta Miętkiewska-Markiewicz, postanowiła uhonorować Kariatydami wyjątkowe postaci kultury w sześciu kategoriach:

Kategoria ANIMATOR KULTURY – Mirosław Pacześny

za konsekwentne i niestrudzone bycie nienadętym człowiekiem z orkiestrą

W laudacji kapitułą konkursu napisała: Mirosław Pacześny jest muzykiem, instrumentalistą, dyrygentem orkiestr dętych. Przez 15 lat był trębaczem Orkiestry Dętej PAK KWB Konin, od 2014 roku jest jej dyrygentem i kierownikiem artystycznym. Pełni funkcję prezesa nowopowstałej Fundacji „Konińska Orkiestra Koncertowa” i jednocześnie będąc kapelmistrzem Orkiestry Dętej OSP Rzgów. Kreatywny, otwarty, jeden z organizatorów życia kulturalnego miasta. Pod jego batutą zespół w górniczych mundurach jest wizytówką Konina i powiatu konińskiego. Dbałość o jak najwyższy poziom artystyczny zespołu i wydarzeń przez niego organizowanych to jego znak rozpoznawczy. Muzyk i człowiek wysokich lotów. Podobno gdy Orkiestra PAK KWB gra, to jej dyrygent wręcz… fruwa.

Kategoria TWÓRCA – Dorota Pasek

za umiejętne kreowanie porywających światów w różnych gatunkach literackich

Laudacja: Dorota Pasek – fantastyczna pisarka i polonistka. Autorka opowiadań, powieści obyczajowych i fantasy, animatorka działań w obszarze teatru, kultury, wolontariatu. To pod jej okiem powstają nagradzane już spektakle „Teatru Anonimowego Aktora” w I Liceum Ogólnokształcącym w Koninie i to w znacznej mierze dzięki niej udało się zebrać środki na restaurację fortepianu „Bechstein”. Empatyczna, życzliwa, kreatywna, zaangażowana społecznie. Obecnie pracuje nad kolejną powieścią, na którą już niecierpliwie oczekują wierni czytelnicy. Nie wyklucza, że kiedyś stworzy… potwora. Mowa o wampirze grasującym na ulicach Starówki i mającym swoje leże w zaklętych rewirach I Liceum.

Kategoria SAMORZĄD LOKALNY – Paweł Szczepankiewicz

za mądre panowanie na włościach, czyli szczególną pieczę nad lokalnym dziedzictwem

Laudacja: Paweł Szczepankiewicz w 2007 roku był najmłodszym wójtem w Polsce, dziś jest jednym z włodarzy najlepiej dbających o dziedzictwo kulturowe. To dzięki jego staraniom w Wierzbinku udało się wprowadzić kulturę do pałacu! Swoje siedziby mają w nim filia Szkoły Muzycznej I stopnia w Radziejowie oraz Gminny Ośrodek Kultury. Generalny remont XIX-wiecznego obiektu kosztował 5 milionów złotych, a gmina sięgnęła między innymi po dofinansowanie z WRPO. Pałacowa perła to jednak nie koniec – w planach Pawła Szczepankiewicza jest jeszcze odnowienie stuletniego spichlerza.

Kategoria MECENAS KULTURY – SPONSOR – Lidia Dobersztyn, Bank Spółdzielczy w Słupcy

za troskę o właściwy bilans, czyli równowagę pomiędzy cennym wpływem a bezcennym wsparciem

Lidia Dobersztyn – prezeska Banku Spółdzielczego w Słupcy, który od ponad 120 lat niesie pomoc i wsparcie licznym instytucjom, organizacjom i stowarzyszeniom. W 2022 roku słupecki bank przyznał 47 dotacji na łączną kwotę 57.550 złotych, wspierając między innymi „Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie nad Wartą”, „Wawrzynki Słupeckie”, finały WOŚP oraz liczne bale, dożynki, festyny, jubileusze, koncerty. Serce słupeckiego BS jest ogromne, a kultura znalazła w nim swoje miejsce. Takiej otwartości na potrzeby lokalnego środowiska nie da się przeliczyć na żadne pieniądze, choć… oczywiście można.

Kariatyda NOVA – Szantal Strzelińska

za determinację w eksplorowaniu materii teatralnej i filmowej oraz sięganie w tych poszukiwaniach do lokalnych korzeni

Szantal Strzelińska jest studentką Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Zamiłowania: aktorstwo, reżyseria, kostiumografia. Wyreżyserowała i wyprodukowała kilka mniejszych form performatywnych w Łodzi, opartych na tańcu czy rekonstrukcji historycznej, etiud filmowych oraz trzy spektakle w Koninie: „Tribute to Cohen”, „Kwiaty polskie, czyli powiew łódzkiej przedwojennej awangardy w Koninie”, „Lamia” na motywach „Odysei” Homera. Eksploratorka nowego oblicza teatru. Pełna ekspresji właścicielka szafy z XIX-wiecznymi ubiorami, w której na próżno szukać… dresów i jeansów.

Kariatyda Wielka – Jan Sznajder

Jan Sznajder – artysta wybitny, z imponującym dorobkiem i doświadczeniem. Poeta, malarz, rzeźbiarz, pisarz, działacz niepodległościowy, bez którego krajobraz Konina w zasadzie nie istnieje. Znany szerszej publiczności z wystaw, działalności edukacyjnej i publikacji. Autor między innymi książek: „Szkło bolesne – wspomnienia więzienne”, „Na obraz i podobieństwo”, „W złowieszczych murach Rawicza i Wronek”. Artysta i myśliciel, o którym świadczą nie tylko jego dzieła, ale również interesująca biografia. Wielokrotnie nagradzany. Uhonorowany Kariatydą w kategorii „Twórca”. Organizator prywatnego muzeum sztuki ludowej. Jedna z najważniejszych postaci dla kultury Konina i regionu. Pod nieobecność laureata statuetkę odebrał syn Jerzy.

Kiedy patrzę na laureatów i salę Oskardu, wypełnioną po brzegi przez działaczy kultury, twórców i widzów, wiem, że kultura ma sens, że jest czynnikiem spajającym, łączącym, tłumaczącym i oswajającym z innością, przynoszącą na dodatek ogromną przyjemność – mówiła Justyna Kałużyńska – Markocka, dyrektorka CKiS, przewodnicząca kapituły Konkursu o statuetkę Kariatydy. – Życzę państwu, byście każdego dnia doświadczali kultury we wszystkich jej aspektach.

W bieżącym roku do kapituły nagrody Kariatydy zgłoszono ponadto: Agnieszkę Jankowską z Konina – graficzkę komputerową, ilustratorkę (w kategorii Twórca), Jakuba Żyto z Konina – autora i wykonawcę murali (kategoria Twórca), Małgorzatę Zagajewską z Konina – wokalistkę (Twórca), dr Dominikę Czerniak-Chojnacką – słupczankę mieszkającą w Poznaniu, ilustratorkę książek, plakacistkę i zawodową muzyk (Twórca), Jana Jasińskiego ze Słupcy – kapelmistrza miejscowej Orkiestry Dętej OSP (Animator Kultury), Katarzynę Cieślak z Turku – pracującą w Miejskim Domu Kultury (Animator Kultury), Mirosława Grzankę z Konina – muzyka, pracownika Konińskiego Domu Kultury (Animator Kultury), Magdalenę Siupę z Kleczewa – dyrektorkę Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej (Animator Kultury), Tadeusza Grzejszczaka z Konina – nauczyciel III LO, muzyka (Animator Kultury), Katarzynę Janicką z Sompolna – dyrektorkę Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej (Animator Kultury), Szymona Goślińskiego ze Słupcy – 8-latniego pianistę (kategoria Nova), Grupę: Zagórów – Miejsce z Historią – od 10 lat przybliżająca dzieje zagórowskiej małej ojczyzny (kategoria Zespół) oraz Izydorę Smakulską z Konina – malarkę i rzeźbiarkę (Kariatyda Wielka). Kapituła nie przyznała w tym roku Kariatydy w kategorii Zespół.

W czasie uroczystego wręczenia Kariatyd 2023 spektakl „Romeos & Julias unplagued. Traumstadt” zaprezentował Polski Teatr Tańca i kolektyw bodytalk. Ten spektakl to zderzenie pełnego radości tańca i historii miłosnej z czasów renesansu, a w zasadzie kilku historii z rzeczywistością renesansowych i współczesnych pandemii. Karnawał ruchu, kolorów, głosów, szeptów i krzyku, wzmacnianych muzyką na żywo i eksplozją młodzieńczej energii tancerek i tancerzy. Razem tworzyło to przestrzeń dla

najbardziej uniwersalnych ludzkich doświadczeń – miłości i śmierci, gdzie odwieczna potrzeba bliskości zderza się z przymusem społecznego dystansu, skazującego na samotność i fizyczne oddalenie. Za ten spektakl twórcy otrzymali nagrodę Złotego Yoricka za najlepszą polską inscenizację na 26. Festiwalu Szekspirowskim 2022. Autorką koncepcji i choreografii spektaklu jest Yoshiko Waki, dramaturgię opracował Rolf Baumgart, scenografię i kostiumy Nanako Oizumi, światła: Przemysław Gapczyński, Nanako Oizumi, Dariusz Szych, zaś twórcą muzyki na żywo był Damian Pielka.

Andrzej Dusza

Zdjęcia: Mirosław Jurgielewicz