Mateusz Dubiel z Bielska-Białej otrzymał I nagrodę Na XVIII Festiwalu Pianistycznym „Chopinowskie Interpretacje Młodych” Konin-Żychlin (19-20 listopada 2022). – Nie traktujcie tego festiwalu jak konkursu – zwracał się do uczestników Andrzej Wójciński, juror i dyrektor artystyczny festiwalu. – Festiwal to święto muzyki.

… jednak z elementem rywalizacji.

Tak przynajmniej mówiła profesor Joanna Domańska, przewodnicząca jury, ogłaszając wynik rywalizacji. Zaznaczyła przy tym, że ta „rywalizacja” ma w przypadku „Chopinowskich Interpretacji Młodych” swoje osobliwości: po pierwsze uczestniczą w nim młodzi pianiści zapraszani przez organizatorów, po drugie – wartością dodaną samego uczestnictwa jest wymóg przygotowania repertuaru wykraczającego ponad standardy szkolne. Oto przykład repertuaru jednego z uczestników, ucznia średniej szkoły muzycznej: Nokturn fis-moll op. 48 nr 2, Barkarola Fis-Dur op. 60, Etiuda e-moll op. 25 nr 5, Etiuda F-dur op. 10 nr 8, Mazurki op. 41: nr 1 – e-moll, nr 2 – H-dur, nr 3 – As-dur, nr 4 – cis-moll i Polonez As-dur op. 53.

Organizatorzy – Stowarzyszenie im. Fryderyka Chopina Koło w Żychlinie k. Konina i Konińska Fundacja Kultury, ściśle współpracujące z Państwową Szkołą Muzyczną I i II st. w Koninie – do udziału w XVIII „Chopinowskich Interpretacjach Młodych” zaprosili sześcioro pianistów, w wieku od 16 do 20 lat. W sali koncertowej konińskiej PSM zaprezentowali się: Marianna Sereda – studentka Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach (w klasie fortepianu prof. Zbigniewa Raubo), Józef Domżał – student pierwszego roku Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie (w klasie fortepianu prof. Wojciecha Świtały i klasie kompozycji prof. Tomasza J. Opałki), Mateusz Dubiel – uczeń Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. St. Moniuszki w Bielsku-Białej (klasa Anny Skarbowskiej i prof. Mirosława Herbowskiego), Zuzanna Sejbuk – uczennica POSM II st. im. F. Chopina w Krakowie (w klasie Olgi Łazarskiej), Yehuda Prokopowicz – uczeń PSM im. W. Żeleńskiego w Krakowie (w klasie prof. Stefana Wojtasa) i Anna Urzędowska – uczennica PSM II st. im. W. Żeleńskiego w Krakowie (w klasie prof. Stefana Wojtasa). Wszyscy utalentowani, już laureaci wielu konkursów krajowych i międzynarodowych, koncertujący jako soliści i z towarzyszeniem orkiestr filharmonicznych. Troje z nich w bieżącym roku mieliśmy okazję podziwiać w Koninie, bowiem jako uczniowie szkół średnich szkół muzycznych uczestniczyli w XXI Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym: Józef Domżał i Zuzanna Sejbuk zajęli ex aequo I miejsce a Marianna Sereda II miejsce.

Jury: prof. Joanna Domańska – pianistka, prowadząca klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Katowicach, prof. Paweł Zawadzki – pianista, prowadzący klasy fortepianu w Akademii Muzycznej we Wrocławiu i Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II st. im. Karola Szymanowskiego oraz Andrzej Wójciński – pianista, kompozytor i pedagog w PSM I i II st. im. Jana I. Paderewskiego w Koninie, przyznało:

– dwa wyróżnienia (po 750 zł): Mariannie Sereda i Yehudzie Prokopowiczowi

– III nagrodę (1500 zł): Zuzannie Sejbuk

– II nagrodę ex aequo (po 2500 zł): Józefowi Domżałowi i Annie Urzędowskiej

– I nagrodę (4000 zł i recital w Pałacu Bronikowskich w Żychlinie): Mateuszowi Dubielowi.

Koncert laureatów

„w blasku świec” był popisem ich talentów. O ile Mazurek gis-moll nr 1 op. 33 w wykonaniu Yehudy Prokopowicza, Etiuda E-dur op.10 nr 3 w wykonaniu Marianny Sereda i Mazurki z op. 41 nr 1 e-moll i nr 2 H-moll w interpretacji Zuzanny Sejbuk, zabrzmiały porządnie, to Walc Es-dur op. 18 pod palcami Anny Urzędowskiej (najmłodszej uczestniczki festiwalu) był błyskotliwy, skrzył się. Józef Domżał wykonaniem Nokturnu F-dur op. 15 nr 1 czarował miękkością i pięknym dźwiękiem. Zdobywca I nagrody, Mateusz Dubiel, najpierw zaprezentował Etiudę e-moll op. 25 nr 5. Ale szczególnie efektownie zabrzmiała w jego interpretacji Barkarola Fis-dur op. 60, w której pokazał chopinowską wyrafinowaną ornamentykę, intensywne bogactwo i piękną kodę utrzymaną w narastającym tempie i dynamice. I kiedy zastanawialiśmy się, czy na bis zagra nokturn, może któryś z mazurków, machnął ręką i usłyszeliśmy… jazzowe wykonanie Etiudy op. 40 nr 8 Nikolaia Kapustina, kompozytora rosyjskiego urodzonego na Ukrainie. To etiuda zbudowana w klasycznej formie, ale zawierająca treść jazzową, z jazzową harmonią i kontrapunktem, z improwizacją i energią osiemnastoletniego chłopaka. Takiej owacji jeszcze w sali koncertowej konińskiej PSM nie słyszeliśmy. Brawo Mateusz!

« ‹ z 2 › »

Zaskoczenie, zdumienie…

Tradycją „Chopinowskich Interpretacji Młodych” są koncerty inauguracyjne wykonywane przez jurorów. W tym roku prof. Paweł Zawadzki wykonał jednego wieczoru dwa koncerty Fryderyka Chopina: Koncert fortepianowy f-moll op. 21 i Koncert e-moll op. 11. Było to wykonanie niezwykłe, bowiem prof. Zawadzki grał z towarzyszeniem kwintetu smyczkowego NFM Ensemble z Wrocławia. Obydwa koncerty na kwintet smyczkowy opracował Kevin Kenner – wybitny pianista, kameralista i pedagog, laureat II nagrody XII Konkursu Chopinowskiego w Warszawie (1990), we współpracy z Krzysztofem Dombkiem – wiolonczelistą i kompozytorem. Bardzo rzadko spotkać się można z takim wykonaniem koncertów Chopina, stąd początkowe zaskoczenie i zdumienie publiczności, raczej przyzwyczajonych do wykonania koncertów przez orkiestrę i pianistę. Kevin Kenner w 2014 roku, kiedy opracowywał koncerty na kwintet smyczkowy, tłumaczył: „słyszę te koncerty zgodnie z wczesnoromantyczną tradycją stylu brillante, grane z lekkością, gdzie orkiestra wspomaga pianistę-wirtuoza, a nie rywalizuje z nim jak Goliat z Dawidem, gdzie nie ma ciężkiej orkiestracji, jaką słychać na koncertach późnoromantycznych. Nie wydaje mi się, by to był muzyczny świat Chopina. Ta orkiestracja nie jest zgodna z jego intencją, lecz wyszła spod piór kopistów i osób, które żyły po jego śmierci i wprowadziły szereg zmian, twierdząc, że tu jest za mało basu, tu faktura jest nie dość bogata, a tam trzeba nieco dodać w środkowym rejestrze. (…) Moje wersje są zgodne z kierunkiem Jana Ekiera i jego życzeniem odnalezienia najbardziej autentycznej formy tych koncertów. Jest to oczywiście bardzo trudne z powodu braku oryginalnych materiałów źródłowych. Zgadzam z Ekierem, że fakturę trzeba rozrzedzić. Wersja z kwintetem powala zachować przejrzystość fakturalną odpowiednią dla każdego z instrumentów i dla partii fortepianu. Wykonywanie tych wersji daje mi wiele radości”. Słuchając obydwu koncertów mieliśmy wrażenie, że prof. Pawłowi Zawadzkiemu i muzykom z NFM Ensamble też sprawiało to radość. Podobnie jak nam, słuchaczom. Dodajmy, że NFM Ensamble tworzyli: Marcin Danilewski – I skrzypce, Wojciech Hazuka – II skrzypce, Artur Tokarek – altówka, Jan Skopowski – wiolonczela i Janusz Musiał – kontrabas.

Drugi po Chopinie

Drugiego dnia przesłuchań festiwalowych prof. Joanna Domańska zaprezentowała wykład, zatytułowanym „Preludia op. 1 Karola Szymanowskiego”. Preludia op. 1 „czytelnie nawiązujące do chopinowskich wzorców”, jak mówiła, rozpoczęły drogę twórczą Karola Szymanowskiego. Chopin był dla Szymanowskiego niedościgłym wzorem. Wskazywał w polemikach prasowych, „że dzieło Chopina jest narodowe i jednocześnie uniwersalne”. By tę sztukę opanować, konieczne „było według Szymanowskiego mistrzowskie opanowanie metier [zawodu – przyp. red.] (…) młodzi kompozytorzy powinni być obeznani z najnowszymi trendami w nowoczesnej muzyce, by mogli nawiązywać równorzędny dialog z twórcami europejskimi”.

Szymanowski jest określany w historii muzyki polskiej jako „drugi po Chopinie”. Wykładem o jego preludiach z op. 1 prof. Domańska zaakcentowała przypadające tym roku dwie rocznie: 140. rocznicę urodzin i 85. rocznicę śmierci kompozytora. Dla porządku przypomnijmy, że w ubiegłym roku prof. Domańska, na zakończenie XVII „Chopinowskich Interpretacji Młodych”, zagrała Fryderyka Chopina Nokturn Es-dur op. 55 nr 2 i Poloneza-Fantazję As-dur op. 61, a w drugiej części Karola Szymanowskiego 9 Preludiów op. 1 i Fantazję C-dur op. 14.

A w Żychlinie i Malanowie

W tym roku nie odbył się w Pałacu Bronikowskich w podkonińskim Żychlinie koncert „w blasku świec”. Jakkolwiek to Żychlin jest związany z Chopinem, organizatorzy festiwalu stwierdzili, że liczba chętnych do wysłuchania koncertów towarzyszących jest tak duża, że nie zmieszczą się w Pałacu Bronikowskich, stąd wszystkie wydarzenia festiwalowe odbywały się w konińskiej PSM. Ale uczestnicy „Chopinowskich Interpretacji Młodych” w Żychlinie byli, Pałac Bronikowskich odwiedzili i przy pomniku Fryderyka Chopina kwiaty złożyli. My, widzowie i słuchacze, mieliśmy za to okazję objadać się, w czasie przerw, tradycyjnymi żychlińskimi pączkami.

Wydarzeniem festiwalu było też spotkanie w Szkole Podstawowej w Malanowie, gdzie zaprezentowano chopinowskie ślady po rodzie Chopina, odkryte przez Piotra Mysłakowskiego w Żdżenicach, w gminie Malanów (będziemy jeszcze o tym wydarzeniu pisać).

Dobrodzieje

XVIII Festiwal Pianistyczny „Chopinowskie Interpretacje Młodych” nie byłby możliwy do zrealizowania bez dobrodziei, grupy organizatorów i partnerów. Organizatorami byli: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina Koło w Żychlinie koło Konina i Konińska Fundacja Kultury. Partnerami:, Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie, CKiS w Koninie, Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Żychlinie i PSM I i II st. w Koninie. Festiwal współfinansowały: Zarząd TiFC w Warszawie oraz samorządy Województwa Wielkopolskiego, Konina, Powiatu Konińskiego i gmin: Golina, Sompolno, Rychwał, Rzgów, Stare Miasto, Kazimierz Biskupi; sponsorami były firma Konimpex, spółki: MPEC, Kon-Bet, Hortimex, Hydrostal oraz Wielkopolska Stacja Pogotowia Ratunkowego w Koninie i Bank Spółdzielczy w Koninie.

Andrzej Dusza

Zdjęcia: Mirosław Jurgielewicz